De afgelopen dagen heeft iedereen zich enorm druk gemaakt over de aanslagen in Parijs. Ikzelf incluis. Furieus was (en ben) ik over het feit dat er in koelen bloede onschuldige mensen werden afgeslacht door een stel fanatici die ze duidelijk niet alle vijf op een rijtje hebben. Verbijsterd over het feit dat dergelijke barbarij anno 2015 nog steeds voorkomt en vastberaden zulks niet zomaar over mijn kant te laten gaan. En dus tekenden we collectief protest aan. Gingen we in Parijs, Londen, Amsterdam, en masse de straat op. Schetsten cartoonisten over de hele wereld steunbetuigingen en lieten journalisten op mondiaal niveau venijnige stukjes uit hun toetsenborden rollen. Uit medeleven, verontwaardiging, verzet. En terecht. Want de kracht schuilt in het collectief.
Maar Frankrijk is het niet enige land onder vuur. De afgelopen tijd zijn er in Nigeria zo’n 2000 mensen vermoord door terreurorganisatie Boko Haram. Deze groepering zaait al geruime tijd dood en verderf in Afrika, kidnapt kleine meisjes om ze als seksslaven te gebruiken en laat een bloedig spoor achter, overal waar ze zich vertonen. De beelden van in puin geslagen dorpen, zwart verkoolde lichamen van vrouwen en kinderen zijn te wrang en misselijkmakend om naar te kijken. Maar je kunt ze niet negeren. Of toch wel? Want waarom marcheert er niemand voor Nigeria? Waarom ontploft Twitter niet voor Afrika? 17 Westerse doden in Parijs zijn erger dan een karrenvracht verloren levens op een ander continent? Het lijkt er wel een beetje op.
Ik zal mijn hand in eigen boezem steken, want na de schietpartij bij Charlie Hebdo wist ik niet hoe snel ik in de pen moest klimmen. Terwijl ik in de maanden daarvoor de rokende puinhopen van Boko Haram al regelmatig op het Journaal voorbij had zien komen. Hoofdschuddend en soms scheldend zat ik voor de televisie. Oprecht kwaad en vooral verdrietig over zoveel onrecht en geweld. Maar waarom heb ik daar dan nooit een stukje over geschreven? Waarom zette ik na het Journaal de televisie uit sliep een paar uur later vredig in? Hoe kan het dat het lot van Parijs mij wakker houdt, maar de pijn van Afrika mijn nachtrust niet verstoord?
Om heel eerlijk te zijn, schaam ik mij behoorlijk. Voel ik mij een racist. Ben ik dan zo hypocriet, om echt te denken dat dergelijke misstanden in ‘donker Afrika’ gemeengoed zijn? Bijna normaal, niet eens echt noemenswaardig? Want is dat het niet gewoon, dat wij met z’n allen in het Westen zo ontzettend arrogant zijn, dat we ergens stiekem denken dat Afrika simpelweg nog in de Middeleeuwen leeft. Dat er daar gemoord wordt, omdat ze onder de evenaar nog minstens een decennium achterlopen? Dom en onderontwikkeld zijn en dus niet anders kunnen dan elkaar, heel primitief, van kant te maken? Wordt het misschien pas belangrijk als de terroristen bijna over onze eigen drempel stappen? Of is het zelfbescherming, omdat we de constante stroom van wereldleed gewoon niet aan kunnen en er dus voor kiezen te negeren wat geografisch onbereikbaar lijkt? En dus halen we onze schouders op, doneren af en toe een euro op Giro ‘Help Afrika de winter door’ en voelen ons bijzonder geciviliseerd. Want ach, doden in de Derde Wereld, of in het Midden-Oosten, what else is new?
Als onze eigen maatschappij wordt aangevallen, staan we op en zeggen nee. Zoals het hoort, omdat het moet. Maar de meisjes die afgelopen weekend met bomgordels om hun middel zijn ontploft, leefden ook in onze wereld en hadden niet dood gehoeven. De mensen die in Baga zijn afgeschoten als loslopend wild verdienden net zo goed bescherming. En al die kinderen in Pakistan, omgebracht op hun eigen school, hadden de toorn van de Taliban niet hoeven voelen. Terreur is terreur, in Parijs, in Afrika en waar dan ook. De wereld rouwt om woensdag 7 januari, één dag in de geschiedenis. Zouden we dan ook niet moeten rouwen om al die andere dagen over de gehele wereld, die gedrenkt zijn in, helaas, nog veel meer bloed?
De steun aan Parijs, aan Charlie Hebdo en alle gevallen slachtoffers, is absoluut terecht. Want moord en doodslag in de wereld, dat verdient altijd protest. Arm in arm de straat op en zo hoort het ook. Want samen zijn we toch die wereld en alleen samen sta je sterk. Maar laten we dan ook eens verder kijken dan onze Westerse neuzen lang zijn en niet alleen preken voor onze eigen parochie. Geen terreur meer. Niet in Nederland, niet in Frankrijk, niet in Afrika. Nergens. Je suis Charlie, je suis Afrique. Je suis le monde.
